2025 оны 1-р сарын 15-нд Монгол Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хорооны зохион байгуулсан “Иргэний шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх эрх зүйн орчныг сайжруулах нь” олон улсын онол, практикийн хурал
Энэхүү хуралдааныг Монгол Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хорооны дарга Цогтбаатар Дамдин, Монгол Улсын Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Алтангэрэл Оюунсайхан, Европын Холбооны Монгол дахь Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Ина Марциулионите нар нээж үг хэлэв. УИХ-ын гишүүн Цогтбаатар Дамдин хуралдааныг нээж хэлсэн үгэндээ, “Энэхүү хуралдааныг шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх ажиллагааны эрх зүйн орчныг сайжруулах, үйл ажиллагааг илүү үр ашигтай, хурдан, үр дүнтэй болгох арга замуудыг судалж, арга хэмжээ авах зорилгоор зохион байгуулж байна. Шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх нь шүүхээс тусдаа асуудал биш бөгөөд энэхүү үйл ажиллагааг гүйцэтгэж буй шүүхийн албан тушаалтнуудын санал бодлыг тусгах нь чухал” гэж хэлсэн.
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Алтангэрэл Оюунсайхан хэлэхдээ, “Шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх тухай хуулийн өөрчлөлтүүдийг УИХ-ын хаврын чуулганаар хэлэлцэхээр төлөвлөж байна. Эдгээр хэлэлцүүлэг нь гүйцэтгэх ажиллагааны үр ашгийг буурах асуудлыг шийдвэрлэхэд хувь нэмэр оруулах болно гэж би итгэж байна” гэв. Мөн УИХ-ын гишүүн Номинчимэг Одсүрэн, “Шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх үйл явцыг өөрчлөх нь Монгол Улсын бизнес, хөрөнгө оруулалтын орчныг сайжруулах, тогтвортой эдийн засгийн өсөлтийг хангах чухал асуудал юм. Энэ хуралдаан дээр бид өөрчлөлтийн хэрэгцээг хэлэлцэж, Монголын худалдаа аж үйлдвэрийн танхим, Банкны холбоо, Хуульчдын холбоо, шүүхийн байгууллага, төрийн байгууллага, олон улсын байгууллагуудыг оролцуулан зөвшилцөлд хүрсэн. УИХ нь эдгээр өөрчлөлтүүдийг түргэн шуурхай хэрэгжүүлэхийн тулд бодлого дэмжлэг үзүүлэх болно” гэв.
Европын Холбооны Монгол дахь Элчин сайд Ина Марциулионите, “Эдийн засгийг төрөлжүүлэх, гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах нь Монгол Улс болон Европын Холбооны хооронд байгуулсан Түншлэлийн хэлэлцээрийн гол зорилтуудын нэг юм. Энэхүү семинар нь туршлага солилцох, шилдэг практикүүдээс суралцах, иргэний болон худалдааны шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх тухай реформуудын чухал саналуудыг хэлэлцэх зорилготой” гэж онцолсон.
Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банк (EBRD)-ийн Хууль зүйн шилжилтийн багийн зөвлөх Вероника Брадаутану, “EBRD нь Монголд худалдааны шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх чадварыг сайжруулах чиглэлээр 2023 оны намар техник тусламжийн төслийг эхлүүлсэн. Энэхүү төсөл нь Европын Холбооны санхүүжилттэйгээр шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх хууль тогтоомжид нэмэлт өөрчлөлт оруулах, гүйцэтгэх үйл явцыг дижиталчилах, хууль зүйн системийн үр нөлөөг нэмэгдүүлэхэд чиглэгдэнэ” гэв.
Хуралдаан үргэлжилж, Олон улсын шүүхийн албан тушаалтнуудын холбооны Дэд ерөнхийлөгч Жос Уитдехааг иргэний шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх шилдэг олон улсын туршлагуудыг танилцуулсан. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Алтангэрэл Оюунсайхан Монгол Улсын гүйцэтгэх системийн эрх зүйн шинэчлэлийн зарчмуудыг танилцуулж, EBRD-ийн төслийн хуульч З.Шагдарсүрэн шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх хуульд хийх шаардлагатай өөрчлөлтүүдийг танилцуулсан.
Хуралдааны оролцогчид гүйцэтгэх ажиллагааны шийдвэр гаргагчдын тоог нэмэгдүүлэх, шүүхийн албан тушаалтнуудын мэдлэг, ур чадварыг сайжруулах шаардлагатай байгааг онцолж, гүйцэтгэх ажиллагааны хоцрогдол, ажлын ачаалал, зээлдэгчдэд олгох давуу талыг хэлэлцсэн. Мөн гүйцэтгэх системийг бэхжүүлэх, хууль зүйн реформын үр нөлөө, олон улсын хамтын ажиллагааны боломжуудын талаар санал солилцсон.
Түүнчлэн Ерөнхий шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын орлогч дарга Б.Нямгомбын “Иргэний гүйцэтгэх ажиллагааны одоогийн байдал болон үүсэж буй асуудлууд” сэдвээр хийсэн илтгэл болон Монгол Улсын Дээд шүүхийн шүүгч П.Золзаяагийн “Иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэхэд шүүхийн байгууллагын гүйцэтгэх үүрэг” сэдвээр хийсэн илтгэлүүдийг танилцуулсан.
Хуралдааны төгсгөлд УИХ-ын гишүүн Б.Баасанжаргал гүйцэтгэгчийн ажилтнуудын хүрэлцээ, санхүүжилтийн асуудлыг дахин авч үзэх шаардлагатайг онцоллоо. Мөн Б.Баасанжаргал хуралд оролцогчдод санал бодлоо илэрхийлэхийг уриалж, хурлын дараа гүйцэтгэх ажиллагааны асуудлыг хурдан шуурхай шийдвэрлэх боломжтой гэж тэмдэглэв.
